Μωραΐτης Κωνσταντίνος

Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας που αποτελεί μέρος του αναπαραγωγικού συστήματος του άνδρα. Έχει περίπου το μέγεθος μιας μπάλας του γκολφ και περιβάλλει την ουρήθρα (Εικ.1).

Τι είναι ο καρκίνος του προστάτη;

Ο καρκίνος του προστάτη σηματοδοτεί την ύπαρξη καρκινικών κυττάρων μέσα στον προστάτη που έχουν σχηματίσει κακοήθη όγκο. Ο καρκίνος του προστάτη είναι δυστυχώς ο συχνότερος καρκίνος των ανδρών στην Ευρώπη. Στον αντίποδα, υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές που είναι αποτελεσματικές και ασφαλείς.

Τι προκαλεί τον καρκίνο του προστάτη;

Τα ακριβή αίτια του καρκίνου του προστάτη είναι άγνωστα. Υπάρχουν βεβαίως παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα ενός ανθρώπου παρουσιάσει κακοήθεια στον προστάτη. Αυτοί ονομάζονται παράγοντες κινδύνου. Τέτοιοι θεωρούνται για παράδειγμα, η ηλικία πάνω από τα 65, η εθνικότητα , το έντονο οικογενειακό ιστορικό και η κακή διατροφή.

Έχοντας βέβαια έναν παράγοντα κινδύνου για καρκίνο δεν σημαίνει ότι ένας άνθρωπος θα πάθει καρκίνο του προστάτη. Σημαίνει απλώς ότι έχει αυξημένο κίνδυνο.

Στάδια και επιθετικότητα του καρκίνου του προστάτη

Κλινικά εντοπισμένος, τοπικά προχωρημένος και μεταστατικός

Ο καρκίνος περιγράφεται με στάδια και βαθμό επιθετικότητας. Τα στάδια (Εικ. 2) χρησιμοποιούνται για να εξηγήσουν το μέγεθος του όγκου αλλά και πόσο μακριά έχει εξαπλωθεί. Αν και υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι περιγραφής του σταδίου της νόσου, ένας από τους απλούστερους τρόπους για να το κατανοήσουμε είναι η χρήση αριθμών από το 1 έως το 4.

Στάδιο 1:

Ο όγκος περιέχεται ή «εντοπίζεται» στο εσωτερικό του προστάτη. Η νόσος βρίσκεται σε πολύ πρώιμα στάδια και ο όγκος είναι πολύ μικρός για να γίνει αισθητός κατά τη διάρκεια ενός ελέγχου προστάτη.

Στάδιο 2:

Ο όγκος εντοπίζεται στο εσωτερικό του προστάτη. Είναι ακόμα μικρός, αλλά μπορεί να γίνει αντιληπτός κατά τη διάρκεια ενός ελέγχου προστάτη.

Στάδιο 3:

Ο όγκος έχει αρχίσει να διαπερνά τα ανατομικά όρια του προστάτη. Αυτό ονομάζεται «τοπικά προχωρημένη νόσος» επειδή ο όγκος έχει αναπτυχθεί έξω από τον προστάτη, αλλά δεν έχει εξαπλωθεί σε άλλα ή μακρινά μέρη του σώματος.

Στάδιο 4:

Ο όγκος έχει αναπτυχθεί έξω από τον προστάτη. Τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να βρίσκονται στα γειτνιάζοντα όργανα, όπως η ουροδόχος κύστη, το ορθό ή τους μύες του πυελικού εδάφους.

Τι σημαίνει βαθμός επιθετικότητας του καρκίνου;

Ενώ τα στάδια ενημερώνουν για το μέγεθος του όγκου και πόσο μακριά έχουν εξαπλωθεί η νόσος, οι βαθμοί δίνουν μια ιδέα για το ποια θα είναι η συμπεριφορά του όγκου. Ένας χαμηλότερος βαθμός δείχνει μια βραδύτερα αναπτυσσόμενη και ένας υψηλότερος βαθμός δείχνει μια ταχύτερα αναπτυσσόμενη νόσο.

Ένας κοινός τρόπος βαθμολόγησης της επιθετικότητας του καρκίνου του προστάτη είναι το Gleason score και κυμαίνεται από το 6 εως και το 10. Όσο χαμηλότερο είναι το Gleason score, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση.

Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να μην προκαλέσει συμπτώματα στα αρχικά του στάδια. Ο προχωρημένος ή μεταστατικός καρκίνος του προστάτη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως:

• δυσκολία στην ούρηση
• αίμα στα ούρα
• αίμα στο σπέρμα
• πόνος στα οστά (συνήθως στην σπονδυλική στήλη)
• απώλεια βάρους
• δυσκολία ελέγχου των κινήσεων του εντέρου
• προβλήματα στύσης

Ποιες θεραπείες είναι διαθέσιμες για τον καρκίνο του προστάτη;

Υπάρχουν διαφορετικές θεραπείες για τον καρκίνο του προστάτη. Η θεραπεία που προσφέρεται ποικίλει ανάλογα με την ηλικία, τη γενική κατάσταση, την επιθυμία του κάθε ασθενή, αλλά και το στάδιο και τον βαθμό επιθετικότητας του καρκίνου

Οι κύριες θεραπείες περιλαμβάνουν:

1. Την Προσεκτική Παρακολούθηση του καρκίνου
2. Την Χειρουργική Επέμβαση για την αφαίρεση του προστάτη
3. Την Ακτινοθεραπεία
4. Την Ορμονική Θεραπεία
5. Την Χημειοθεραπεία

Διατήρηση των Αγγειονευρωδών δεματίων:

Εάν υποβάλλεστε σε χειρουργική επέμβαση, ανάλογα με το στάδιο και τον βαθμό επιθετικότητας της νόσου σας, μπορεί να σας προσφερθεί χειρουργική επέμβαση διατήρησης των νεύρων που είναι υπεύθυνα για την στύση. Η χειρουργική επέμβαση διατήρησης των νεύρων στοχεύει στη μείωση του κινδύνου στυτικής δυσλειτουργίας και ακράτειας ούρων. Δυστυχώς, ορισμένοι όγκοι δεν μπορούν να αφαιρεθούν χωρίς να κοπούν ή να καταστραφούν τα νεύρα, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί πάντα να χρειαστείτε επικουρικές θεραπείες για να βοηθήσετε την επίτευξη στύσης.

1.Παρακολούθηση του Καρκίνου του Προστάτη

Υπάρχουν δύο τύποι παρακολούθησης.

Ενεργής επιτήρηση

Ο στόχος είναι η αποφυγή περιττών θεραπειών. Υποψήφιοι για ενεργή επιτήρηση είναι οι ασθενείς που έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο χαμηλού κινδύνου, ο οποίος έχει βρεθεί σε πρώιμο στάδιο. Για αυτούς τους ασθενείς δεν αναμένει ότι ο καρκίνος θα προκαλέσει άμεσα συμπτώματα ή προβλήματα.

Η ενεργή παρακολούθηση μπορεί να συνεχιστεί για πολλά χρόνια εάν ο κίνδυνος δεν αυξηθεί, αλλά απαιτεί να ακολουθηθεί ένα προγραμματισμένο πρωτόκολλο εξετάσεων που περιλαμβάνει PSA, κλινική εξέταση, καθώς και μαγνητική τομογραφία ή / και επαναλαμβανόμενες βιοψίες προστάτη.

Έως και οι μισοί άνδρες υπό ενεργή παρακολούθηση δεν θα χρειαστούν ποτέ θεραπεία.

Προσεκτική αναμονή

Ο στόχος της προσεκτικής αναμονής είναι να καθυστερήσει ή να αποφύγει τις παρενέργειες της θεραπείας. Υποψήφιοι για προσεκτική αναμονή, είναι οι ασθενείς που πιθανόν δεν είναι αρκετά καλά για να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία. Θα μπορούσε επίσης να οφείλεται στο γεγονός ότι η νόσος δεν αναμένεται να προκαλέσει οποιοδήποτε πρόβλημα στη διάρκεια του προσδόκιμου ζωής.

2.Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου του Προστάτη

Η Ριζική προστατεκτομή είναι η επέμβαση που έχει στόχο να προσφέρει πλήρη ίαση. Κατά την διάρκεια της επέμβασης, μαζί με τον προστάτη, αφαιρούνται επίσης οι δυο σπερματοδόχες κύστεις, και ανάλογα με το στάδιο της νόσου, είναι πιθανό να αφαιρεθούν και οι λαγόνιοι λεμφαδένες.

Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί με ανοιχτή επέμβαση (μια τομή κάτω από τον ομφαλό), λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά.

3.Ακτινοθεραπεία

Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιεί ακτίνες Χ για να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα. Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι ακτινοθεραπείας:

Α. Εξωτερική Ακτινοθεραπεία . Χρησιμοποιεί ένα μηχάνημα, που ονομάζεται γραμμικός επιταχυντής ή LINAC, και μπορεί να κατευθύνει τη θεραπεία σε ένα ακριβές σημείο στο σώμα.

Β. Βραχυθεραπεία . Εμφυτεύει μικρά, ραδιενεργά μεταλλικά σωματίδια, που συνήθως αναφέρονται ως «σπορίδια», τι οποία εισάγονται απευθείας στον προστάτη υπό γενική αναισθησία. Η ακτινοβολία απελευθερώνεται αργά από τα σπορίδια μέσα σε λίγους μήνες. Η ακτινοβολία καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα μέσα στον προστάτη, αλλά περιορίζει την ακτινοβολία να περάσει στους κοντινούς ιστούς και όργανα.

4.Ορμονοθεραπεία

Η τεστοστερόνη προκαλεί την ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος να μειωθεί η τεστοστερόνη που υπάρχει στο σώμα μας είναι η ορμονοθεραπεία. Είναι επίσης γνωστή ως ανδρογονικός αποκλεισμός ή ADT. Είναι συνήθως διαθέσιμη με την μορφή ενέσεων, εμφυτευμάτων, δισκίων, ή ρινικού σπρέι.

Η ορμονική θεραπεία χρησιμοποιείται για όλα τα στάδια του καρκίνου του προστάτη, αλλά είναι η κύρια θεραπεία απευθύνεται στους άνδρες με προχωρημένη νόσο.

5.Χημειοθεραπεία

Η χημειοθεραπεία προσφέρεται συνήθως σε άνδρες που έχουν διαγνωστεί με προχωρημένη νόσο και είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στη θεραπεία. Η χημειοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει να κρατηθεί ο καρκίνος υπό έλεγχο.

Τα πιο κοινά φάρμακα χημειοθεραπείας είναι:

1. Η Δοσεταξέλη
2. Η Καμπαζιταξέλη

Η χημειοθεραπεία χορηγείται απευθείας στην κυκλοφορία του αίματός μέσω μιας φλέβας. Το φάρμακο ταξιδεύει σε όλο το σώμα , σκοτώνοντας τυχόν καρκινικά κύτταρα που βρίσκει. Μερικές φορές τα υγιή κύτταρα μπορούν επίσης να υποστούν βλάβη κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Ακράτεια ούρων

Είναι φυσιολογικό να υπάρξει κάποια απώλεια ούρων μετά από χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία, αλλά για τους περισσότερους άνδρες, αυτό θα βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου.

Εντερικά Προβλήματα

Η βλάβη στο ορθό που προκαλείται από χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία από το ορθό, διάρροια ή σε επείγουσα ανάγκη κένωσης του εντέρου.

Στυτική δυσλειτουργία

Δυστυχώς, η στυτική δυσλειτουργία είναι η πιο συχνή παρενέργεια των θεραπειών του καρκίνου του προστάτη. Ωστόσο, υπάρχουν επιλογές για τη διαχείριση αυτού του προβλήματος, τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και μετά την θεραπεία.